In Nederland kennen we 18 verschillende soorten vleermuizen. Allemaal zijn ze goed beschermd volgens de wet (vroeger de Flora- en Faunawet). Maar wist jij dat je hierdoor extra voorzichtig moet zijn als je iets aan je gebouw wilt veranderen? Vooral bij huizen en gebouwen uit de jaren 60, 70 en 80 is dit belangrijk. Voordat mensen gaan bouwen of renoveren, moeten ze eerst goed laten onderzoeken of er bijvoorbeeld vleermuizen zitten. Zo houden we de natuur divers en blijven we de wet volgen.
[Tekst gaat verder onder de foto]
Heeft jouw VvE extra bewoners die je niet direct kunt zien?
Deze 18 verschillende soorten vleermuizen hebben elk hun eigen unieke kenmerken en leefomgevingen. Wat velen echter niet weten, is dat al deze vleermuissoorten beschermd zijn onder de huidige wetgeving. Dit kan voor problemen zorgen bij bouw- en renovatieprojecten die gebouwd zijn in de jaren 60, 70 en 80.
Evenwicht in de natuur
De Wet Natuurbescherming, voorheen bekend als de Flora- en Faunawet - heeft als doel om Nederlandse planten en dieren te beschermen tegen aantasting van het gebied waarin ze leven. Vleermuizen spelen een belangrijke rol in onze Nederlandse natuur, omdat ze bijdragen aan de bestrijding van insecten en zorgen voor een gezond evenwicht in de natuur. Daarom is het van groot belang dat de leefomgevind van een vleermuis niet verstoord wordt.
Onderzoek
Wanneer er bouw- of renovatieplannen zijn voor gebouwen waar misschien vleermuizen zouden kunnen leven, moet er volgens de wet eerst een onderzoek uitgevoerd worden. De reden hiervoor is simpel: de kans dat vleermuizen hun verblijfplaats in een gebouw hebben, is heel groot. Het onderzoek begint met ''kijken''. Er wordt gekeken of er op het eerste oog al vleermuizen bij het gebouw te zien zijn. Als er inderdaad vleermuizen worden aangetroffen, moeten er passende maatregelen worden genomen om deze dieren te beschermen.
De juiste maatregelen
Vaak wordt ook gekeken of geplande renovaties anders kunnen worden uitgevoerd om de vleermuizen zo min mogelijk last te laten ervaren. Als alternatief kan er worden gekozen om specifieke verblijfplaatsen voor de vleermuizen te creëren, zoals het ophangen of inbouwen van vleermuiskasten. Deze maatregelen zijn van groot belang om de vleermuizenpopulatie te behouden. Het rapport van het onderzoek en het beschermingsplan moeten daarna aan zowel de gemeente als de provincie worden gegeven. Maar vergis je niet, want het kan lang duren voordat je toestemming krijgt volgens de Wet Natuurbescherming. Soms kan de wachttijd oplopen tot wel tien maanden.
Een serieuze zaak
Wat vaak over het hoofd wordt gezien, is dat dit natuuronderzoek voor Verenigingen van Eigenaars (VvE's) en bouweigenaren een serieuze zaak is, zelfs als er geen directe aanwijzingen zijn van vleermuizen. De wet is van toepassing en wanneer je het niet snel genoeg aanpakt, kan het leiden tot juridische en financiële gevolgen. Daarom is het aan te raden om tijdig onderzoek te laten uitvoeren, zelfs als je net begint met de renovatieplannen.
Wat jij kunt doen
Om goed voorbereid aan de slag te gaan, is het aan te raden om na te gaan of jouw gemeente al een pre-soortenmanagementplan (SMP) heeft. De pre-SMP-methode zorgt ervoor dat dieren niet worden gedood als mensen hun huizen willen isoleren. Ook na het isoleren blijven er dan genoeg plekken voor de dieren. Dit helpt huizen milieuvriendelijker te maken en beschermt tegelijkertijd de kwetsbare diersoorten.
De Provincie Noord-Brabant krijgt een bedrag van € 7,2 miljoen om SMP's te creëren. Het Nationaal Isolatie Programma zorgt ervoor dat alle gemeenten SMP's moeten hebben. Het is een verplichting, maar het maken van SMP's voor alle gemeenten, wijken en VvE's kost heel veel geld. Daarnaast zijn er ook niet genoeg experts die dit kunnen doen. De Provincie werkt nu samen met vier RES regio's om te kijken hoe ze dit alles in werking kunnen zetten.
Naast het navragen of jouw gemeente over een pre-SMP beschikt, is het ook aan te raden om gedegen flora en faunaonderzoek te laten uitvoeren. Wat precies wel of niet mag binnen dit onderzoek, dat verschilt per provincie, en in sommige gevallen moet er een ontheffing aangevraagd worden. Het onderzoek moet uitgevoerd worden door een deskundige. Zorg er dus voor dat je het onderzoek laat uitvoeren door een deskundig bedrijf.